همشهری آنلاین- سمیرا باباجانپور : مدرسه اسلام در زمان مظفرالدین‌شاه آغاز به کار کرد و بخش هنر و صنعت آن بسیار خاص و فعال بود؛ مدرسه‌ای که هنر قالی‌بافی در آن به اوج رسید. شاهکار هنرجویان کلاس‌های قالی‌بافی این مدرسه در موزه فرش ایران محفوظ مانده است؛ دو قالیچه جفت که از نظر نقش و رنگ‌پردازی کاملاً مشابه و جفت یکدیگرند و بالای آنها نام «سلطان مظفرالدین‌شاه قاجار» و در پایین فرش‌ها عبارت «طهران، مدرسه اسلام، ۱۳۱۹» درج شده است.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
تورج ژوله، محقق، مؤلف و مدرس فرش دستباف، می‌گوید: «این مدرسه یک دوره امتحان یک‌ساله برگزار کرد و پس از این امتحان شاگردان مدرسه دست به کار بعضی از صنایع از جمله قالی‌بافی شدند. فرش‌های دستباف نفیسی که در این مدرسه بافته شد بعدها به پادشاه وقت هم تقدیم شد که نشان‌دهنده کیفیت بالا و آموزش درست و دقت قالی‌بافان این مدرسه است.»
قالی‌بافی برای مدرسه اسلام درآمدزا بود و دلیل این موضوع به مشکلات مدرسه از نظر مالی برمی‌گشت. بخشی از هزینه‌های مدرسه از طرف رجال دولتی و بزرگان تأمین می‌شد و بخشی دیگر اعانه‌ای بود که از طرف انجمن معارف به‌عنوان کمک مالی دولت به مدرسه تعلق می‌گرفت. البته مدرسه بعد از دو سال، مساعدت انجمن معارف را به‌عنوان کمک دولتی به دلیل نپذیرفتن برخی اصلاحات از دست می‌دهد. همین امر باعث می‌شود تمرکز مدرسه اسلام بر هنر قالی‌بافی بیشتر باشد و درآمدزایی از آن در دستور کار قرار بگیرد.
مهرشاد کاظمی، تهران‌پژوه، می‌گوید: «فرش‌های به‌جامانده از مدرسه قالی‌بافی اسلام تهران شباهت زیادی به نقشه‌های منطقه کرمان دارد و این به دلیل حضور استاد اصغر قالیباف بود که اصالتی کرمانی داشت. تقریباً بعد از گذشت مدت کوتاهی از شروع به کار مدرسه اسلام، قالی‌بافی در این مدرسه با چنان شهرت و آوازه‌ای روبه‌رو شد که سفارش‌های بی‌شماری دریافت می‌کردند. پای فرش‌های این مدرسه به دربار هم باز شد و به‌عنوان هدیه‌های بین‌المللی از آن فرش‌ها بهره می‌گرفتند. مدرسه اسلام محله سنگلج تهران با اوج گرفتن مشروطه کم‌کم به حاشیه رانده شد و از رونق افتاد.»
نظر شما